Produkt krajowy brutto

Produkt krajowy brutto (PKB) - miara produkcji wytworzona w ciągu roku przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terenie danego kraju, niezależnie od tego kto jest ich właścicielem.

Międzynarodowe określenie: GDP - Gross Domestic Product

Metody obliczania

Metoda produktowa (poprzez sumowanie produktów)

Metoda produktowa polega po prostu na zsumowaniu wartości produkcji dóbr finalnych i usług w różnych gałęziach i działach gospodarki narodowej w ciągu roku.

Nasuwa się stwierdzenie, że wystarczy pomnożyć przez siebie ilość i cenę, ale to nie takie proste. W ten sposób byśmy obliczali wiele razy ten sam składnik produktu na każdym z etapów, przez co wynik byłby znacznie zawyżony. Aby tego uniknąć, musimy zastosować tzw. "wartość dodaną".

Spójrzmy na poniższy przykład. Oto poszczególne etapy powstawania danego produktu.

Skóry zwierzęce sprzedane garbarzowi

Cena sprzedaży: 200

Wartość dodana: 200

Wyprawione skóry sprzedane szewcowi

Cena sprzedaży: 500

Wartość dodana: 500 - 200 = 300

Buty sprzedane konsumentom

Cena sprzedaży: 1000

Wartość dodana: 1000 - 500 = 500

Gdy zsumujemy ceny sprzedaży, otrzymamy 1700.

Gdy zsumujemy wartości dodane, otrzymamy 1000.

Metoda dochodowa (poprzez sumowanie dochodów)

Metoda dochodowa polega na zsumowaniu płac i zysków jakie uzyskiwane są przez różne podmioty gospodarcze wytwarzające PKB. W praktyce oznacza to skorzystanie ze wzoru:

PKB = (wi + ki + fi) + Te - B

• i - indeks
• w - dochody z pracy
• k - wynagrodzenie czynnika kapitału
• f - wynagrodzenie czynnika ziemi
• Te - podatki pośrednie
• B - płatności transferowe

Metoda wydatkowa (poprzez sumowanie wydatków)

Metoda wydatkowa polega na zsumowaniu wartości pieniężnej wszystkich produktów fiskalnych. Metoda ta sumuje wydatki na dobra i usługi różnych podmiotów gospodarczych tj. gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, państwo. Można tą metodę zapisać następującym wzorem:

PKB = C + I + G + NX = C + I + G + ( X - Z )

• C - współczynnik konsumpcji
• I - współczynnik inwestycji
• G - wydatki rządowe
• NX - eksport netto
• X - eksport
• Z - import

Większość zadań na studiach jest układanych pod tę metodę, bo ma najwięcej zawirowań i wymaga łączenia wielu faktów.